EphemPedia

Anhänger der rechnenden Astronomie

Benutzer-Werkzeuge

Webseiten-Werkzeuge


astronomische_symbole

Dies ist eine alte Version des Dokuments!


Astronomische Symbole

In der Astronomie gibt es auch Symbole für die Planeten und einigen Sternbildern, die dem Tierkreis angehören. Es wird allerdings darauf hingewiesen, dass die 13 Tierkreissternbilder keine Tierkreiszeichen (derer 12) sind.

Zeichen Bezeichnung
Frühlingspunkt
Sonne
Mond
Merkur
Venus
Erde
Mars
Jupiter
Saturn
Uranus
Neptun
Pluto
Komet
Aufsteigender Knoten
Absteigender Knoten

Für die Sonne wird oftmals das Symbol $\odot$ (aus LaTeX) verwendet. Manchmal findet man dieses Zeichen auch im Index von Koordinaten, z.B. bezeichnen $\alpha_{\odot}, \delta_{\odot} $ die Rektaszension bzw. Deklination der Sonne. Bei J. Meeus wird das Symbol $\odot$ auch direkt für die wahre Länge der Sonne verwendet.

Abkürzungen der Sternbilder

Abk. Sternbild Abk. Sternbild Abk. Sternbild Abk. Sternbild
And Andromeda Ant Antlia Aps Apus Aqr Aquarius
Aql Aquila Ara Ara Ari Aries Aur Auriga
Boo Bootes Cae Caelum Cam Camelopardalis Cnc Cancer
CVn Canes Venatici CMa Canis Major CMi Canis Minor Cap Capricornus
Car Carina Cas Cassiopeia Cen Centaurus Cep Cepheus
Cet Cetus Cha Chamaeleon Cir Circinus Col Columba
Com Coma Berenices CrA Corona Australis CrB Corona Borealis Crv Corvus
Crt Crater Cru Crux Cyg Cygnus Del Delphinus
Dor Dorado Dra Draco Equ Equuleus Eri Eridanus
For Fornax Gem Gemini Gru Grus Her Hercules
Hor Horologium Hya Hydra Hyi Hydrus Ind Indus
Lac Lacerta Leo Leo LMi Leo Minor Lep Lepus
Lib Libra Lup Lupus Lyn Lynx Lyr Lyra
Men Mensa Mic Microscopium Mon Monoceros Mus Musca
Nor Norma Oct Octans Oph Ophiuchus Ori Orion
Pav Pavo Peg Pegasus Per Perseus Phe Phoenix
Pic Pictor Psc Pisces PsA Piscis Austrinus Pup Puppis
Pyx Pyxis Ret Reticulum Sge Sagitta Sgr Sagittarius
Sco Scorpius Scl Sculptor Sct Scutum Ser Serpens
Sex Sextans Tau Taurus Tel Telescopium Tri Triangulum
TrA Triangulum Australe Tuc Tucana UMa Ursa Major UMi Ursa Minor
Vel Vela Vir Virgo Vol Volans Vul Vulpecula

Griechische Buchstaben

Name Glyphe Variante Groß Variante
alpha $\alpha$ $A$
beta $\beta$ $B$
gamma $\gamma$ $\Gamma$ $\varGamma$
delta $\delta$ $\Delta$ $\varDelta$
epsilon $\epsilon$ $\varepsilon$ $E$
zeta $\zeta$ $Z$
eta $\eta$ $H$
theta $\theta$ $\vartheta$ $\Theta$ $\varTheta$
iota $\iota$ $I$
kappa $\kappa$ $\varkappa$ $K$
lambda $\lambda$ $\Lambda$ $\varLambda$
mu $\mu$ $M$
nu $\nu$ $N$
xi $\xi$ $\Xi$ $\varXi$
omicron $\omicron$ $O$
pi $\pi$ $\varpi$ $\Pi$ $\varPi$
rho $\rho$ $\varrho$ $P$
sigma $\sigma$ $\varsigma$ $\Sigma$ $\varSigma$
tau $\tau$ $T$
upsilon $\upsilon$ $Y$ $\varUpsilon$
phi $\phi$ $\varphi$ $\Phi$ $\varPhi$
chi $\chi$ $X$
psi $\psi$ $\Psi$ $\varPsi$
omega $\omega$ $\Omega$ $\varOmega$

Die 88 Sternbilder

Die 13 Tierkreiszeichen, die die Sonne im Laufe eines Jahres durchläuft, sind fett hervorgehoben.

Lateinischer Name Lateinischer Genitiv Deutscher Name Lat. Abkürzung
Andromeda Andromedae Andromeda And
Antlia Antliae Luftpumpe Ant
Apus Apodis Vogel Aps
Aquarius Aquarii Wassermann Aqr
Aquila Aquilae Adler Aql
Ara Arae Altar Ara
Aries Arietis Widder Ari
Auriga Aurigae Fuhrmann Aur
Bootes Bootis Bärenhüter Boo
Caelum Caeli Grabstichel Cae
Camelopardalis Camelopardalis Giraffe Cam
Cancer Cancri Krebs Cnc
Canes Venatici Canum Venaticorum Jagdhunde CVn
Canis Major Canis Majoris Großer Hund CMa
Canis Minor Canis Minoris Kleiner Hund CMi
Capricornus Capricorni Steinbock Cap
Carina Carinae Kiel des Schiffes Car
Cassiopeia Cassiopeiae Kassiopeia Cas
Centaurus Centauri Zentaur Cen
Cepheus Cephei Kepheus Cep
Cetus Ceti Walfisch Cet
Chamaeleon Chamaeleontis Chamäleon Cha
Circinus Circini Zirkel Cir
Columba Columbae Taube Col
Coma Berenices Comae Berenices Haar der Berenike Com
Corona Australis Coronae Australis Südliche Krone CrA
Corona Borealis Coronae Borealis Nördliche Krone CrB
Corvus Corvi Rabe Crv
Crater Crateris Becher Crt
Crux Crucis Kreuz des Südens Cru
Cygnus Cygni Schwan Cyg
Delphinus Delphini Delphin Del
Dorado Doradus Schwertfisch Dor
Draco Draconis Drache Dra
Equuleus Equulei Eidechse Equ
Eridanus Eridani Eridanus Eri
Fornax Fornacis Chemischer Ofen For
Gemini Geminorum Zwillinge Gem
Grus Gruis Kranich Gru
Hercules Herculis Herkules Her
Horologium Horologii Pendeluhr Hor
Hydra Hydrae Hydra Hya
Hydrus Hydri Südliche Wasserschlange Hyi
Indus Indi Indianer Ind
Lacerta Lacertae Eidechse Lac
Leo Leonis Löwe Leo
Leo Minor Leonis Minoris Kleiner Löwe LMi
Lepus Leporis Hase Lep
Libra Librae Waage Lib
Lupus Lupi Wolf Lup
Lynx Lyncis Luchs Lyn
Lyra Lyrae Leier Lyr
Mensa Mensae Tafelberg Men
Microscopium Microscopii Mikroskop Mic
Monoceros Monocerotis Monoceros Mon
Musca Muscae Fliege Mus
Norma Normae Winkelmaß Nor
Octans Octantis Oktant Oct
Ophiuchus Ophiuchi Schlangenträger Oph
Orion Orionis Orion Ori
Pavo Pavonis Pfau Pav
Pegasus Pegasi Pegasus Peg
Perseus Persei Perseus Per
Phoenix Phoenicis Phönix Phe
Pictor Pictoris Maler Pic
Pisces Piscium Fische Psc
Piscis Austrinus Piscis Austrini Südlicher Fisch PsA
Puppis Puppis Achterdeck des Schiffes Pup
Pyxis Pyxidis Kompass des Schiffes Pyx
Reticulum Reticuli Netz Ret
Sagitta Sagittae Pfeil Sge
Sagittarius Sagittarii Schütze Sgr
Scorpius Scorpii Skorpion Sco
Sculptor Sculptoris Bildhauer Scl
Scutum Scuti Schild Sct
Serpens Serpentis Seeschlange Ser
Sextans Sextantis Sextant Sex
Taurus Tauri Stier Tau
Telescopium Telescopii Teleskop Tel
Triangulum Trianguli Dreieck Tri
Triangulum Australe Trianguli Australis Südliches Dreieck TrA
Tucana Tucanae Tukan Tuc
Ursa Major Ursae Majoris Großer Bär UMa
Ursa Minor Ursae Minoris Kleiner Bär UMi
Vela Velorum Segel des Schiffes Vel
Virgo Virginis Jungfrau Vir
Volans Volantis Fliegender Fisch Vol
Vulpecula Vulpeculae Fuchs Vul

Winkelgrad und Dauer

Nachstehende Tabelle gibt die Winkelgrade und die Dauer in Tagen an, die die Sonne in den 13 Tierkreiszeichen verbringt. Die scheinbare Sonne bewegt sich im Jahreslauf von Westen nach Osten. Die Taglängen gelten für 2025/2026 und sind gerundet.

Nr. Sternbild Winkel $^{\circ}$ Tage (ca.)
01 Steinbock (Capricornus) 27.8 27.5
02 Wassermann (Aquarius) 24.1 24.0
03 Fische (Pisces) 37.0 37.5
04 Widder (Aries) 24.7 25.5
05 Stier (Taurus) 36.7 38.3
06 Zwillinge (Gemini) 27.9 29.2
07 Krebs (Cancer) 20.1 21.0
08 Löwe (Leo) 35.8 37.0
09 Jungfrau (Virgo) 44.0 45.5
10 Waage (Libra) 23.3 23.1
11 Skorpion (Scorpio) 6.6 6.6
12 Schlangenträger (Ophiuchus) 18.6 18.3
13 Schütze (Sagittarius) 33.4 32.8
Gesamt 360 365.3

Gradaufteilung der Sonne im TierkreisAbb. 1

  • Längster Aufenthalt: Die Sonne verbringt mit etwa $44\overset{\circ}{.}0$ bzw. $45\overset{d}{.}5$ die längste Zeit im Sternbild Jungfrau.
  • Kürzester Aufenthalt: Die Sonne verweilt nur etwa $6\overset{\circ}{.}6$ bzw. $6\overset{d}{.}6$ im Sternbild Skorpion.
  • Im Schlangenträger verweilt sie mit $18\overset{\circ}{.}6$ bzw. $18\overset{d}{.}3$ deutlich länger als im Skorpion!
astronomische_symbole.1766331109.txt.gz · Zuletzt geändert: 2025/12/21 16:31 von quern

Falls nicht anders bezeichnet, ist der Inhalt dieses Wikis unter der folgenden Lizenz veröffentlicht: CC Attribution-Share Alike 4.0 International
CC Attribution-Share Alike 4.0 International Donate Powered by PHP Valid HTML5 Valid CSS Driven by DokuWiki